Karizmatik lider Hanna Hannuş’un yalnızlığı

Karizmatik lider Hanna Hannuş’un yalnızlığı

Hanna Hannuş, Süryanilerin çoğunun bildiği  gibi  öz Beytzabday  İdil evladıdır.

İftiharla söylemek gerekirse, öz dayım olur. Yalnız bu makaleyi dayım olduğu için yazmıyorum. Hayat biyografisini okuduğunuzda,  makalede övünçlü kelimeler, medhiyeler  hak ettiği  gibi değerin çok gerisinde bir ilgiye maruz kaldığı görülecektir.

Kendisi idil’in bir kültürel değeri,  piri,  değerli bir yazar, nifiskar, yeri doldurulmayan, Legend,  alçak gönüllü,  kibar,  yeri gelince; şair,  âşık, sevda yüklü bir insandı. İdilin tarihinde yeri doldurulmayan, örnek alınacak bir deha ve kıymet, toplumumuz da,  bu vasıflara haiz olan insan sayısı azdır veya yoktur.

İdillin sözlü tarihi ile ilgili yaptığı çalışmalar, idilin tarihi geçmişini tozlu, paslı raflardan toplayarak, belgeleyerek, süzerek, onları gelecek kuşaklara taşımak gayesi ile yazılım haline getirip, hiç bir karşılık beklemeden,Derin bir hafıza zenginliği ile iki kitap halinde getirip,  bugün bizlere sunması;     bir vizyonun yanında öngörünün kabiliyetin bir özetidir.

1946  Senesi  ver elini  İstanbul

Fakir bir ailenin çocuğu olarak idilde dünyaya geldi. Rahmetli, nur içinde yatsın, Katolik papazı  Abuna Cercis  Abdalla Kayar aracılığı ile   İstanbul’a Saint Benoit, Fransız  kolejine  gönderilir. O tarihlerde yabancı kolejler belli bir kontenjan, yani sınırlı bir kadro kapsamında öğrenci alıyorlardı. Süryani Katolik olan  kuruluşlar ve kiliselere tanınan kontenjanlar kapsamında, Abuna Cercis, Abdalla,  bu kontenjanı akrabası olan Hanna’ya kullanıyordu.Hanna’nın dedesi Murad Hannuş, Abuna Cercis’in  xemesi,  halası hanımı idi. Bu yüzden Hannuş ailesi  Abuna Cercis kardeşi  olan Rısko ya dayımız diyorlardı. Rahmetli Hanna dayımı,  babam,  onu eşeğe bindirerek,Süryani köyü Mıdıhe ye kadar götürdü.   Onu Midihte, başka insanlara teslim etti. Daha sonra  Midyat, Mardin, Diyarbakır’a teslim sistemi ile vardı. Diyarbakır’dan Tren ile İstanbul Haydarpaşa garına  doğru hareket etti. İstanbul Beyoğlu postacılar sokağında bulunan  Franız koleji, sorumluları Mösyö  Leveguves  karşılar,  bohçasını alarak onu okula yerleştirir.Tek kişilik bir karyola, ala franga  tuvalet , asılı havlu, elinde puro, kokulu sabun,  kendine bakabilecek bir ayna ve baş ucunda olmazların olmazı İsa Mesihin kitabı  mukaddes İncil duruyordu. Bütün bu yenilikler Hanna dayımın hayatında yeni bir dünya açıyordu.

Bütün bu yenilikler, idilin tezek kokulu sokaklarını, Mor Yakup kilisesinin, altındaki, ona saklan dediğimiz, dereden geceni zifiri karanlığında göğe yükselen kurbağa seslerini, yaz gecelerinde, damda yatarken, uykuda gözleri kapalı bir şekilde acele olarak uyanıp, bir elinle uçkurunu tutup dohini damın kenarında açıp, aşağıdaki sokağa doğru şııırrr ederek kavrisli bir şekilde bırakılan çiş, sabah uykusunda olan köpeğin uykusunu bölerken, kulaklarını silkeleyerek kaçmaya çalışan köpeğe, sebep olan çocukluk anılarını, bir bir düşlüyor ve düşünüyordu. Her iki hayatı karşılaştırırken, İdile göre daha üstün bir yaşamın içindeydi. Aynı  zamanda,yeni hayata alışmaya çalışıyordu.

 İstanbul, Fenerbahçe, Moda, Elma dağı, Taksim semtlerinin temizliğine, etrafta yanan reng garenk ışıklı tabelalar, geceyi romantik hale getirirken, Beyoğlu’nda ki Ermeni Garbis Agop, Yunan Dimitris,Yahudi  Salamona isimlerini tedarik etmeye çalışırken,cadde  de geçen ermeni kadınların esans, Fransız parfüm kokularında nefes alırken, yol kenarında oturan ayakkabı boyacısı, Ahmed’e, Hasana  ayakkabısını boyatıyordu. Farklı olan hayatları anlamaya çalışarak okula git gel yapıyordu. Aradan koca üç sene geçmişti, okulda yaz tatili başlamıştı.

Fransız koleji müdürü sorar Hanna’ya ” başarılı bir talebesin, seni ödüllendirmek istesek bizden ne istersin? “  Oda hiç fazla düşünmeden “Memlekette ki, annemi, kardeşlerimi çok özledim efendim…” Der. Müdür tamam der. ““Arkadaşlara haber ederim,  gereken neyse yaparlar Hanna, sen hiç meraklanma, rahat ol, dediğim gibi gereken yapılır.”  Hanna, Haydar paşa tren garına getirilir, gidiş geliş bileti alınır, eline verilir, Diyarbakır’a gitmek üzere tren bindirilir. Mösye müdür vekilli Aloies Hanna’yı uğurlarken, yolda incilini okumayı ihmal etme diyerek tavsiyede bulunur. Kendine dikkat et diyerek uğurladı. Tren kayboluncaya kadar el salladı.

 Hanna beraberinde getirdiği müzik çalar 45’lik plakları döndüren gramofon ile devrin müziklerini ard arda çalarken, evdeki  (SREÇ ) olarak bilinen, lamba vazifesinin gören gazlı aletin gazı bitmesin diye evde dua ediliyordu. Sesi güzel olan bayanlar da vardı. Bunlardan biri de rahmetli, kıymetli halam 

Verde Saçu  idi. Hazin sesi ile  plakta söylenen  ( Bayram gelmiş neyime Kan damlar  yüreğime,  anam anam  garibem” türküsünü  mükemmelin ötesinde bir ritim ile söyleyerek büyük beğeni topluyordu. Kadınlar,  Hannaya bakarak tılli liilli  çekerlerdi. Bölgemizin sevincini ifade eden tilililer odaya neşe heyecan katarken,  gece uykusundan uyanan fareler, tek gözlü toprak evin odasında sağa sola fırlayarak jet bir hızla geçiyorlardı. Evleri, Süryani Rısko’ un işlettiği kahvenin hemen arka tarafında kalan bir yerdeydi.

Mezuniyet, vatana Beytzabday, Hazacha, İdile dönüş..

Daha sonraki yıllarda,  okul mezuniyetinin akabinde idile döndü. En büyük isteği bilgi ve görgü birikimini halka indirmek, dünyada başka hayatların da olduğunu insanlara göstermekti. Toplumsal açıdan, insanlara katkı sağlamak,  idile ve insanlar olan vefa borcunu ödemekti. Halkın çoğu Tırki nizani, Türkçe bilmiyorlardı. İdil’de toplumsal yönde büyük sıkıntılar birikmişti.İnsanlar devlet işlerinde büyük sıkıntılar çekmekteydi. Yazılı iletişim kuramıyorlardı. Beraberinde getirdiği daktilo ile insanlara bazen asker mektubunu yazıyordu, gelen mektupları okuyordu. Halkın sorunlarına çare bulmak içim makamlara dilekçe yazıyordu.

Halkı mülklerini tapu etmeleri hususunda uyarıyordu, vatandaşların taleplerinde yardımcı oluyordu. İnsanların çocuğu olmuş, dört beş senedir kayıtsız,  kıtım, evli iki üç tane çocuğu olmuş ama resmiyete hala bekâr gözüküyorlardı. İdil etrafındaki köylüler de aynı sorunları yaşıyorlardı. İlçede bir arzu halciye,  makamlara dilekçeler yazacak,  insanların Türkçe lisanıyla derdini yazılı anlatabilecek, dillendirebilecek birlerine ihtiyaç vardı. Bu boşluğu Hanna fazlasıyla doldurdu.  Eski âşıklar boşuna mı diyordu tabip arzuhalimi yaz yâre gönder. Kendisi anlatamıyordu derdini sevdiğine, tabipten yardım diliyordu.

Daha sonraki zaman diliminde gelen taleplere cevap verebilmek için kadroyu genişletmek gerekiyordu.  Mıhalmi  arap kökenli  Abdülkerim  halk tabiriyle (kerimko)  adında birini yanına ortak alarak  toplumsal hizmetine devam etti. Dilekçe yazımının yanında, halka hukuk danışmanlık hizmeti de veriyordu. Bölgede oldum olalı bir hak ihlal olayları mevcut tu.  Kürt kadın “Gelmiş kırıve Hanna  kocamı aldılar, götürdüler, bana yardım et.” Kendisi çok yumuşak ve duygusal bir yapıya sahipti. Çoğu zaman karşılıksız, bazen cüzi bir meblağ karşılığında yardımcı oluyordu.

 O devirde yüksek tahsili bitirmiş insanımız yok gibiydi. İmza parmak  İzleriyle hal oluyordu. İstendiğinde insanların, bütün mal varlıklarını; bağını bostanını, bir kalemle üzerinize alarak, insanların mallarını ellerinden almaya imkân vardı. İdilin yarısını kendi üzerinize tapu edebilirdiniz. Bürokrasi işlemleri bu kadar kritik bir dönemde iken Hanna insanlara yardımcı, yol yordam oluyordu. Halkın malına, mülküne göz dikmedi,  dikemezdi de,  çünkü böyle bir yapı karakterine sahip değildi. Mümin Allaha karşı yanlış yapamazdı.

Onlardan sonra idilde söz sahibi olanların icraatlarını gördük. Arkalarında  Bıraktıkları enkazlarına şahidi oluyoruz. Ceplerini doldurma, mal kaçırma  Yarışına girdiler, emanetleri üzerine geçirme başladılar,  babadan kalma beş dönüm arazisi olmayanlar bu gün binlerce dönüm arazi sahibi oldular. Yok artık öyle o eski temiz, saf Süryaniler, Dicle Fırat suyu  aldı  götürdü onları. Ahlak rafa kalktı uçtu  gitti  onun yerine döneme uyduruk çakma Süryaniler yerleşti.

 Elleri uzun, Allahın korkusunu arka cebine koyan, onun bunun kucağında oturmayı becerebilen, emanet olarak teslim edilen kilise malını, sınırsız kullanan, dükkânlarına bedava oturan, haksız yere işgal eden, bilinçaltında Kendi zimmetine geçirme hevesinde olan, toplumun bütün ortak değerlerini Hiçe sayan, bizim gibi arada bir konuşanlara da bakın benim adım felemez idilli kimse bizden fazla sevemez diyenler oldu. Safsata, icraatsız, galawaji  bir söylemi görüyoruz. Biz de bunları işitince helal valla diyoruz. İdil’deki Melke nise bahçesini işleten kardeşim Yasin’e ver bir demli çay oradan abem, durumu seyrederek demli çayımızı içiyoruz.

Süryani mantalitesine çok yabancı, alışamadığımız bir durum. Güven ortamı sıfır. Ortam bu duruma gelmemeliydi. Hafızamız kayd ediyoruz. Ben yuvarlak laf söylemesini beceremem. Hakikati alçak sesle değil, yüksek sesle söyle ki karşındaki duysun. Niyetiyle söylerim. Yumurtayı kırmadan omlet menemen, sfire yapamazsınız.

İdilin dar sokaklarda yaşadığımız eski aşklarımıza çaresizce çizgi çekeriz. Mahallenin çapkınlarını, içtikleri şerbeti, şimdilik saklarız, amma halkımızın ortak değerleri olan birikimleri, gayrimenkullerini yup diye yutulmasına müsaade etmeyiz. Yolsuzlukların defterini dürmeyiz, takip ediyoruz, edeceğiz her şeyin bir vakti zamanı vardır, vakti geldiğinde olanlar açıklanacaktır. Süryani halkı hesapta soracaktır. Akan su elbette ki yol bulacaktır. Yok, öyle iki kuruşa beş köfte.Yanlışlar sahibine dönecek, onları yargılayacak, halkın hakkını alacaktır.

 Çarşıda olanlar bilir, hatırlar. Kerimkonun Nuri adında bir oğlu vardı. Nuri  devamlı Süryanilerle oturur kalkardı. Çok helim selim bir insandı.

Rametli Hanna, Tumıke Musa  Hımpış amcalarlar daima kahvede, iskambil yada tavla oynardı. Aile olarak Arapça biliyorlardı. Batman’ın Hasankeyf ilçesinden geliyorlardı. Anneleri Emine Harabe şeref köyündeydi. Çoğunuzun bildiği gibi   Hasankeyf  on iki bin senelik tarihi öz geçmişi  olan bir ilçe. Sayısız medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Roma, Ermeni, Süryani, Keldani, Asuri, Yezidi, Kürt binlerce sene sonra Araplar burada yaşadı. Lakin  4.yüz yıldan beri Süryaniler bu toraklar üzerinde  izlerini taşıyan kültürel, mekansal, mabet, kiliseler, manastırlar, yerleşim  alanları, mimari doku izlerini bu gün hala  bölgede  görmek mümkündür.

Bu bölge, çeşitli, dönemlerde, çeşitli isimlerle anılmış olmasına rağmen, saygın tarihçilerin, fikirde kabul ettiği birleştiği, şüphe götürmeyen,

 ( Süryanice)   HESNO -B-KİFO tercümesi Hisari kaya anlamını taşıyan isimdir, Yazılan notlarda, metinlerde görülmekte okunmaktadır.

Yeni Hasankeyfismine, Türkiye’nin haricinde hiç bir tarihçi itibar edip muteberlik bağlamında İspattan yoksundur. Tarih Hasana  ait her hangi bir eseri göstermekte zorlanmaktadır. Benim gücüm var, tarih marih tanımam da diyebilirsiniz. Yalnız unutulmaması lazım,  siz pas üstüne iki fırça boya sürmekle pası kısa bir dönem için kapatsanız da, belli bir zaman sonra eski pas gene ortaya çıkar.

Bunun önüne geçemezsiniz. Hasankeyf demekle ( yani kısacası Süryani  Cırcoyu, Cercis, Cengiz yapmakla  12000 senelik tarihe gol atamasınız .)Bunlar Kiliseleri Camilere çevirenler içinde geçerlidir. O kiliselerde geçmişte her Pazar  ayinde, takdislerde papazın   kaselere doldurduğu bir fırt  içtiği şarap   kokuları  vardır. Duvarlara sinmiştir derindedir. Üzerine kamyonlarca Siirt imalatı, yeşil arap sabunu dökseniz de nafiledir, bey hudedır, çıkmaz kokusu. Başka ne diyelim yani? Hasan emmi vicdanlıdır,  keyfini yapsın ama bizi unutmasın. Severiz, saygılıyız  ne de olsa değerlerimizin ismini taşıyor. Hasan keyfe o gözle bakıyoruz.

Hanna  İdil’de  aşk arıyor.

Hanna, Fransız kolejini bitirdikten sonra idile gelip  o bıraktığı daracık sokaklarda aşk arıyordu. Mahallede iki aday vardı.Biri mavi gözlü, sarı saçlı, uykuyu çok seven, beyaz tenli olmasına karşın kız kardeşi Seydenin ideası pek hamarat olmayan bir kızdı.İkinci aday  (m) isimli  mahallenin kızı olan aile tarafından kabul gören biriydi. İki adayda zaman zaman Hana ile Arnavut taşlı daracık sokakta, yolları kesişirdi, bakışırlardı. Bakışları hafif bir gülümsemeyle Hanna’ya mesaj atardı. Ben buradayım Hanıkka unutma beni derdi.

Bir gün, aşka aday  bu iki kız,Bayarlardan su taşırken Lahdo Reyis Aksüngüre ait su kuyusunun başında, su sırası beklerken kapışırlar.Su sırası bende bahanesiyle başlayan kavga; saç saça, baş başa devam eder.”M” isimli

Aday kız, mavi gözlü kızı saçından tutar altına alır. Saçını çekerek yerde sürükler.Tartaklar.Kaybettiği aşkın intikamını döverek alır.

Bu kavga, idilin dar sokaklarında, kerpiç damlarında bir araya gelen insanlar bir birine vır vır tonunda anlatır. Hanna aşk kavgasını duymuş paniğe kapılmış, düşünceli bekliyordu. Aileden gelecek tepkiye hazırlanıyordu. Mavi gözlü kız dayak yemiş ama vazgeçemiyordu. Hanna’nın bebek yüzünü, kimseye kaptırmak istemiyordu. Bu işte idealıydı. Aşk iksiri onu cesaretlendirmişti.Hanna’ların evine gidip İstanbul’dan getirdiği Müzik gramofonu emanetten bir günlüğüne istedi.Hanna’ya  istersen sen de bize gel gramofunu nasıl kullanacağımı bana bir öğret. Yardımcı ol deyince, Hanna teklifi hemen kabul eder. Evlerine gider. O gidişle, kalplerdeki sobaya odun atmış oluyorlardı. Gelecek zamanlarda atılan odunlara kibrit çakılıyordu, odunlar hafif  hafif yanmaya başlıyordu. Kavgayı kaybeden Mavi gözlü aşkta kazanıyordu. “M” aşkı kaybediyordu.

Mavi gözlü kız aileden istendi. Hanna nişanlandı. Bir araya gelince romantik söylemler telaffuz edilince heyacan dehada artmaya başladı. Hanna İstanbul’un romantik ortamında otomatik olarak öğrendiği hitab kelimeler vardı.  Mavi gözlü nişanlısına sıcak davaranak, sevgisini dile getirirken ;“Bebeğim, yavrum nasılsın” deyince Mavi gözlü nişanlısı tepki vererek  “Ev çi tışte pise “ (Ne kötü şeyler söylüyorsun) diyerek surat asıyordu. Hanna hemen kısa yol yaparak bölgenin moduna girerek organik konuşunca ortama neşeye dönüyordu:”Por zera mın, çav şina mın tu çaveni” deyince mavi gözlü nişanlısı sevinç göz yaşları döküyordu. 

Düğün hazırlıklarına başlandı. Başlık parası olarak, beş reşadi altın karşılığında; Hazachça ismi tıbnet olan,yani para veriliyordu. Aile fakir ama göz mavi olunca başlıkta, parası da oluyor işte. Gelin adayına beyaz at bulundu. O devirde, posta müvezzilerine mektupları köylere ulaştırmak, insanlara dağıtmak için devlet posta hanelere bir at tahsis ediyordu. Rahmetli Cizreli Abdülaziz   Geçim amcam  idile 1950 yıllarında geldi. İdile ilk gelen Cizrelilerden sayılır.  Abdülaziz amca posta müvezzisi  olarak postanede çalışıyordu. Arkadaşlarımız  Ümit,Servet Geçimin babaları idi. Kendisi bütün çocukları Süryaniler tarafından çok sevilen  saygı görülen bir aile idi.Aşağı mahalle eski çarşıda Timur çeşmesinin etrafında  oturuyorlardı.

 Beyaz atı Abdülaziz amca hazırladı süsledi, evinin önüne çekildi. Gelin alayı başında mıtırb gurubu kemençe davul zurna eşliğinde gelini almaya gittik. Mıtırb gurubu Midyat’tan getirilmişti. Düğün, üç gün üç gece devam etti. Kerpiç evlerde taşlı ayvanlarda,”Hara vara, Nısaybine  bı kışlaya kırıwe  Hanne,  walate min u taya kiriwe Hanne,” kemençe eşliğinde gowend yapıyorlardı.  İnsanların ayağındaki gıslawed marke lastik ayakkabılar ter içinde kalarak ayaklarda wıç wıç wıç ediyordu.

Erkeklerin kılı olması, kadınların tombolu makbüldü. Kürtlerin deyimi ile jına kalaw bam başka idi.Kıymet topluyordu. Erkekler gömleklerin üsten aşağı  üç dört düğmesini şarabın verdiği ateşle açarak  göğüsteki kılların etrafa görülmesini sağlayarak, öz güvenle rakiplerine meydan okuyorlardı.Evde yapılan şaraplar, keskin ev rakıları, erkeklerin önüne  sıtılarla servis ediliyordu.Kafalar serhoş oluyordu. Şarkılar kurmanci söyleniyordu, halay çekiliyordu.Hanna’nın amcasının oğlu Davud ido, Davudi bir ses tonu ile 1940’ların meşhur Kürtçe şarkısını söylerken,  Etrafta dinleyeler  alkışlıyordu.Müziği  sevenler, aşkta  kısmetini alamayanların kalbini kebap gibi  cız  cız ediyordu.Bazıları  ya sıtar ya sıtar bu sese diyordu.

Sol elini, sol kulağına koyar,   Kürtçe  “Sofi  ibrahim ko  debeje  ez pir u kal buma le dıle jar kat  pir  nabe “ 1940’ların en meşhur şarkısı idi. Deyince ortalık kırılıyordu. Aşkını kaybedenler, yeni aşka gelenler birbirine karışıyordu.

Sofi ibrahim  ihtiyar oldu  deniliyor. Ama ben derim ki kalbi dağlı, viran olanlar  hiç bir zaman ihtiyar olmaz. Deyimi ile kalplere orman baltası vuruyordu. İnsanlar koca tas dolu  şarabı  bir nefeste içiyordu. Aşkını arıyordu, yanlarında kimse yoktu.Düğünde insanlar, müzik eşliğinde, şarap içerek felekten bir gün yaşadılar.İnsanlar gönlünü hoş eti.Aşk yaşadılar.Kalplerinin kirini atılar.

Diyarbakır  NATO Karargahından Hanna’ya iş teklifi  1958-59 yılları

Doktor kontrolü için Diyarbakır giden Hanna  NATO birimine gider. İstanbul’dan Fransız koleji mezunu olduğunu, iş aradığını izah eder.

NATO şefi ile görüşür. Fransızca, biraz İngilizce konuşunca,  yetkililer, Hemen burada kalmasını ister lojman tahsis edebileceklerini söylerler. İsminin Hanna olduğuna  sevindiklerini  belirtirler. Hanna teklifleri kabul eder hemen işe başlar.Çevresi, artık  onu Natocu Hana olarak biliyordu.

Nato, Mardin  kalesinde gözetlemek için  radar kuruyordu.1500 metre yükseklikte bulunan Mardin kalesi üzerinde  büyük bir  projenin inşaat yapımını  Fransız inşaat firması DUMMES üstlenmişti. Firmanın sorumluları Mardine gelirler.Yanlarında Fransızca konuşan  sorumlulardan biri de Hanna Hanna Hannuş bulunuyordu. Zamanın menderes Hükümeti’nden gerekli belgeler ve izinler alınmıştı.

Şu an Mardin’de bulunan radarın  temeli atlıyordu. Fransız müdür ve Hanna tek yetkili idarecilerdi. Yeni işçi alımları olunca Hana idili unutmamıştır. Haber gönderir hemşerilerine gelin iş var çalışın derdi. Bezo konaç, Eyüp Küçe, Sleman Mirane, Görgis Sağ, Habib Özmen ve başkalarına ekmek kapısı açarak iş alırdı. İdili ne kadar sevdiğini ne kadar paylaşımcı olduğunu bir daha gösterdi.

Bu insanlar burada iş alınca Mardin’de dedikoduya sebep olur.Güya Hanna, Sadece Süryanilere öncülük ediyormuş. Dedikodu üzerine devrin Mardin Belediye reisi, Mardin valisi Sülükoğlu görüşür,Hanna’ya, Fransız müdüre haber gönderir, vali makam aracını şirketin kapısına gönderir,Vali konağına gelmelerini istenir.Fransız müdür davetiyeyi kabul etmez, hayır biz sizinle gelmeyeceğiz der.Fransız konsolosluğunu devreye sokar hemen gitmezler.

Daha sonra şirketin makam jipleriyle  istenilen yere gidilir.Görüşme gerçekleştirilir. Belediye başkanı,Hanna’nın eline  bir liste verir listede şirkete işe alınması için yüzlerce insan ismi vardır. Hanna tercüme eder. Fransız müdür kafasını sallar;  hayır hayır  hiç biri işe alınmayacak, sizler benim muhatabım değilsiniz.  Ankara gelsin, bizden istesin,  siz değil der. Reis Arapça olarak Hanna’yı tehdit eder.Hanna’da tehditlere gülerek geçer.

 İsfis, Hespite balık tutmaya

Hanna askeriyeden büyük şahsiyetlerle, iki pikap halinde idile doğru yola çıkarlar. Birinci pikap idile gelir, ikinci pikap  gecikir. Bunun üzerine tekrar geri dönülür, Duruma  bakılır. Bu ara Hanna’nın idile geldiğini duyan eski arkadaşı Kerimko Hanna’yı bulur,Hanna Kerimkonun refakat etmesini ister. Hanna Kerimkoya, “Canım seni pikaba almak ister ama görüyorsun pikapta yer yok.”  ,Abdulkerim ” Fark etmez ben pikapın acık olan kısmına otururum” der. Israr edip pikaba biner. Kerimo iyi niyetli oruçlu idi. Pikap bır hasko mıntıkasının keskin virajlarında ilerlerken midesi bulanıp kusunca dengeyi kaybeder, pikabın önüne düşer. Arka teker boynunu zedeler. Pikap Hırabe Şerefe çıkar.Hanna camı açar arkaya bakar, Kerimoyu göremeyince Fransız arkadaşına hemen dönelim.Arkadaşım arkada gözükmüyor. Dönüş olur. Bi bakarlar Kerimo yerde canlı yatıyor. Hemen pikaba alırlar, Diyarbakıra doğru yola çıkarlar. Fazla zaman geçmeden Kerimo yolda hayatını kaybeder.

Cenazeyi  idile getirirler. Hanna zaten tanıdıktı. Hanna Kerimonun karısına, şeref sözü verir.Çocuklarına bakacağını söyler.O zamanın parasıyla 16000 bin lira merhumun karısına verir. İnsanların huzurunda parayı alır, resmiyete şikâyetçi olmayacağına dair söz verir. Cenaze Harabe şerefe getirilir. İdil’den rahmetli Pıtrıs Gösteriş amca  cenaze törenine katılır. Cenaze defin edilirken Amer adında biri orada Pıtrıs amcaya saldırır. Pıtrıs amca araya niye mezarlığa gelmişsin diye azarlarlar def olmasını ister. Daha sonra maktulün karısı tekrar Hanna’dan Şikayetçi olmak için İdil Savcılığına dilekçe vermek ister. Savcı ”Bak sen parayı aldın.Olayda  kasti bir durum yok.” Diyerek dilekçesini almaz. Serüven dolu bir hayat.

Radar inşaatı biter. Şirket Lübnan’da başka bir proje alır.  Hanna şirketle beraber Lübnan’a gider. Lübnan’da savaş başlayınca burayı terk edip 1983’te Parise yerleşti.

Bu anlamda, karizmatik liderlerin neredeyse bütün vasıflarını üzerinde taşıyan, sosyal yaşamda tetbikan başarabilmiş olan Hanna Hannuş, idil aşığı olan aziz dayım Pariste 2018 yıllında   Hayata  gözlerini yumarak aramızdan ayrıldı.  Arkasında büyük boşluklar bırakarak veda etti.

İnsanı insan yapan en önemli değerlerden birisi vefa duygusuna sahip olmaktır. Bu özlü tanımıyla “ yapılan çalışmaları iyilikleri unutmamaktır. Verilen güzelliklere karşılık deha güzel davranışlarla karşılık vermektir. En azında toplumda yaratığı değerlere sahip çıkma adına bir kez olsa dilendirmek, dile getirmek gerekmezmiydi?

Son kırk sene zarfında hangi Cemiyet, Kuruluş yaptıkları etkinliklerde bırakın davetiye göndermeyi.  En azından ismini yad edip anmıştır. Ben görmedim ve duymadım. Peki, bunun ismi nedir?  Vefasızlık vefasızlık…Unutmayalımki yaşadığımız toplumda bu tip insanları, davranışları, iletişimi arar olduk.

Sen yatılı mekteplerin soğuk duvarları, ıssız odalarında göz yaşı dökensin,

Sen gurbetin kıyısında ölen sahipsiz betbaht  şair, kalp öksüzüsün,

Solgun yüzlü, ince ruhlu; arkanda keko, bıra ağıtı yakılmadan  gidensin.

Baş ucumda kaldı,  en uzak en yakın hatıraların, annemin temiz,  

 Yüzü gibi, ne zaman aklıma gelsen üzülürüm ağlarım.

Lahdo Sağ

Güncelleme Tarihi: 04 Kasım 2020, 09:24
YORUM EKLE
YORUMLAR
Begi
Begi - 3 yıl Önce

Degerli yazarimiz Lahdo Bey. Yine yen i bir yazinizla bizleri sasirtacak kadar surpriz, heyacan. Aci, sevincle beraber karisik duygular yasatinizki bize, öyle guzel dile getirdinizki, sizi her zaman tebrik ederim. Siz bizim bilgi kaynagimizsiniz. Bizim size ne kadar tesekkur etsek azdir. Yazilarin böylelerine ustalik, zaman, dusunce ve butun bu informationlari toplamakta var. Hanna amcaya Allahtan rahmetler, mekani cennet olsun. Böyle insanlar ölsede, isimleri hatiralari yasatiliyor ve ebediyen aniliyorlar. Böyle bir akrabam oldugu icin gurur duyuyorum. Rahmetlinin iyimserlik, alcakgönullu, zeki, hayir sever, hikmetli ve dogru ve herkese hakkini verir ve hakkini alir bir insandi. Bu insanlar cok nadir bulunur tipki sizin gibi degerli komsu oglu. Bunun icin fikrinize aklina zihnineze hayranim ve gurur duyuyorum. Makelenizde cok muhim noktalar dikkatimi cekti, mallesef bazen en dost bildigin guvendigin insanlara sirtindan vurulup mizrap gibi kalbini deliyor. Insanlarda guven, durustluk ve Allahin korkusu kalmadi. Ama dogru bir insan vurulsada asla yikilmaz ama elbet adalet hak yerini bulacaktir.
Ama dunyada iyi durust insanlar var sizin gibi degerli yazarimiz Lahdo bey. Senin kalemin elin var olsun ve daima Allah sana ve ailene sihhat ve kuvvet versin.
Issiz odalarda göz yasi döktuyse.
Gurbetin kiyisinda sahipsiz kaldiysa.
Arkasindan agitlar yakip aglandiysa
Ama rahmetli ve cok degerli Hanna amca her zaman.
Karizmatik lider olarak anilacaktir.
Ne mutlu böyle insanlara. Ne mutlu böyle insanlara.
Saygi sevgi hurmetlerimi sunarim.

Hanna Karanfil.
Hanna Karanfil. - 3 yıl Önce

Lahdo Sağ, yine İdil tarininde iz bırakan bir şahsiyeti, usta üslubu ve objektif bakışıyle ele almıştır. Yazarın dayısı olduğu için değil, yaptığı somut kültürel ve maddi hizmetlerle anılan Rahmetli Hanna Hannuş'un yaşantısını özel
yeteneğiyle hem mizahi ve hem de dramatik şekilde dile getirmiştir.
Rahmetli Hanna Hannuş ile yüzyüze tanışmamız olmadı. Ama geçmiş yıllarda Onunla telefonla konuşma fırsatım oldu. İnsanı etkileyen konuşmasından doyamadım. Mütevazi ve kültürel kişiliğiyle beni çok etkiledi. İdil kültürünü tarihsel ve sosyal açıdan yazılarında mükemmel yansıtmasını bilmiştir. Bu yüzden edebi yönü de çok zengin olduğu görülmektedir.
Meyve veren ağaç taşlanır misali, Hanna Hannuş çeşitli olumsuz etkenlere maruz kaldığını duymuştum. Talihsiz trafik kazasında sevdiği kişiği kaybetmesi, verdiği onca hizmetlere karşılık insanların vefasız çıkması, bir de işi gereği bile olsa Lübnan'a göç etmesi, İlçemize daha da verebileceği maddi hizmetlerin bitmesine neden olmuştur. Halbuki İdil halkı hizmet vermekte yetkili ve üretken kişilere sahip çıksaydı belki de bu kadar erken yurtdışına gitmeyecekti. O devirde Fransız kolejini başarıyla bitiren bu şahsiyetin hizmet aşkı kırılmamalıydı ve elden kaçırılmamalıydı. Tamamen masum olduğu bir kazadan sorumlu tutulmamalıydı.
Makaleyi okuyan bizler anlatılması istenen sonuçları çıkarmak ( Olumlu-Olumsuz) yorumları yapmak görevimizdir. Bildiğim kadariyle Yazar hikayeyi yazarken bizden bu saptamaları ( Sonuçları) istemektedir.
İlklerden birisi olanRahmetli Hanna Hannuş'u saygıyle anıyor, İdil'e cesurca verdiği hizmetleriyle, yazılariyle yadediyoruz. Sevgi ve saygiyle.

İlyas Oylu
İlyas Oylu - 3 yıl Önce

İdil`in kadim Alimlerinden olan Merhum Hanna Hannuş Amcanın biyografisini çok güzel, harikulade ve mükemmel olarak bize yazan köşe yazarımız Lahdo Abiye candan teşekkürler. Yüksek tahsil okuyan, o vakitte İngilizce ve Fransızca dillerini konuşabilen, Uluslararası şirketlerde yüksek mertebelerde vazife yapan ve İdilin Tarihini ilk olarak yazan Merhum Hanna Hannuş Amca gibi Bilge bir şahsiyeti yetiştiren İdil toprağına hayran... Yazıda İdildeki yaşam tarzımızıda çok güzel dile getiren, yazıyı daima espirilerle donatan yani on parmağında on marifet olan Lahdo Abime daimi sağol varol diyorum.Devamını dört gözle bekliyoruz.

Nezir Konutgan
Nezir Konutgan - 3 yıl Önce

Alimsin sen alim! Büyük usta yazar ellerin dert görmezsin.idil halkının en iyi makalelerini dile getiren büyük ustasın. İdil’in varlığı malı mülkü , arazi ve diğer tüm şeyler yazar beyan ettiği gibi kendi halkına verilecek Özellikle dayısı Hanna Hannuş İdil tarihinde ilki olan bir alim kişi. Hikmetiyle , yardımseverliği ve alçakgönüllü oluşu halkın yüreğinde taht kurmuştu.
Çok hizmetleri idil halkına dokundu. Yazar aktif ve gerçekleri aktararak yazısını dile getiriyor.
Kutlarım.. idil haber ‘e sevgi ve selamlar

servet tantik
servet tantik - 3 yıl Önce

Allah sende razı olsun sayın lahdo sağ bende hazexliiyim hemde doğma büyüme bende çok şahitlik yaptım idilin güzeliklerine ama ne yzıkki şu anda eski güzeliklerinden hiç bir eser yok bu yzaıları yazdığında çok severek vede eskiyi hatırlayarak okuyorum devamını da diliyorum iyiki varsınız

Chori Kerim Asmar
Chori Kerim Asmar - 3 yıl Önce

Sayın Süryani Yazarımız Lahdo Sağ kardeşim, çekici ve akıcı üsluplu yazılarına hayranım, tebrik ediyorum.
Rahmetli dayınız Hanna Hannuş Süryani idilliler arasında daima saygıyla anılır. Azechın parlayan yıldızları arasında hakkı ile yerini almıştır.
Sana katılmamak haksızlık olur. Öğlesi büyük insanlar gelecek nesillere örnek olmaları adına daima anılmalı ve anlatılmalı. Vefasızlık nankörlüktür.
Kutsal incil kitabında okuduğumuz güzel bir ders var hepimize :
(Luka 17:11-19) Yeruşalime doğru yoluna devam eden Yesu’, Samiriye ile Celile arasındaki sınır bölgesinden geçiyordu.
Köyün birine girerken O’nu cüzamlı 10 adam karşıladı. Bunlar uzakta durarak, “İsa, Efendimiz, halimize acı!” diye seslendiler.
İsa onları görünce, “Gidin, kahinlere görünün” dedi. Adamlar yolda giderken cüzamdan temizlendiler.
Onlardan biri, iyileştiğini görünce yüksek sesle Tanrı’yı yücelterek geri döndü, yüzüstü İsa’nın ayaklarına kapanıp O’na teşekkür etti. Bu adam Samiriyeli’ydi.
İsa, “İyileşenler 10 kişi değil miydi? diye sordu. “Öbür 9u nerede? Tanrı’yı yüceltmek için bu yabancıdan başka geri dönen olmadı mı?”
Sonra adama, “Ayağa kalk, git” dedi. “İmanın seni kurtardı.”
Değerli kardeşim Lahdo, sen ve senin gibi asil Azechliler varken kahramanlarımızın yıldızları ebedi parlayacaktır.
Var olun.
Chori Kerim Asmar

Saliba Tutuş
Saliba Tutuş - 3 yıl Önce

Hanna Hannuş kadar değerli , dürüst ve karakter olarak üst düzey bir insanımızı bu denli güzel bir dil ile , müthiş bir kalemle anlatmanız çok güzel idilin kültürel mirasını tek başınıza ayakta tutmaya çalışıp göğüslemeniz takdire şayan , sizin gibi değerli bir kaleme sahip olduğumuz için çok şanslıyız , böylesine dürüst , tarafsız , haklının yanında duran çok az insan vardır sizin gibi yüreği güzel içi dışı bir dürüst insanlar var oldukça kültürel mirasımız ve tarihimiz hep dilden dile dolaşacak umarım yeni nesilinde sizleri örnek alması dileğiyle , coğrafyamızda şimdiden konuşulmaya başlandınız , gelecektede konuşulacağına eminiz , İnsanlara iyiki Lahdo Sağ ' a sahibiz dedirtiyorsunuz , elinize yüreğinize kaleminize sağlık böylesine güzel bir yazı için. devamını merakla bekliyoruz.Ekrem kardeşime ve Yasin Kardeşime selamlar.

Şükrü Külen
Şükrü Külen - 3 yıl Önce

Lahdo abime iyi akşamlar, güzel kalemin hiç tükenmesin, bizleri güzelim eskilere götürerek mest ettin ve dobra konuşan tatlı ama sert dilinle, bazı keşifleri mertçe ve doğruca dile getirdin, Seni tebrik etmemek haksızlık ve zulüm olur, her yazına aşinayım ve büyük bir heyecanla okur, ondan birşeyler öğrenirim, Sana bin şükürler olsun tüm emeklerine suskun duranlar kahr olsun. Seni seviyor, yazılarını hep takdir ediyorum, şükranlarımla!
Rahmetli Hanna amca, İdil halkina büyük bir tarih bırakmış, saygın entelektüel ve bilge dolu bir şahsiyet, hayatı kadar, izlenimi ve bakış açısı çok ilgin ve her zaman zengin kalbinden öğrendiklerimiz ve öğreneceklerimiz var olmuş ona saygı bir borçtur, ona sevgi bir ilkedir, onu tanımak ve kabullemek bir ayrıcalıktır, eserlerini taşımak bir tarihtir, ruhu şad olsun!
Saygılar
Selamlar.


SIRADAKİ HABER