İdil ilçesine bağlı Teke Köyü’nün güneyinde olup; halihazır da haritada yer almayan;günümüzden yetmiş yıl önce terk edilmiş dört haneli bir köy olan Mijmijoké’ de bir erkek çocuk dünyaya gelir. Daha sonraki yıllarda şahsi çaba ve gayretleriyle arapça tedrisat yapan müderrislerin medreselerinde okur, İcazetini aldıktan sonra da İdil’in bir çok köyünde( Yarbaşı, Oyalı vb. ) uzun yıllar fahri imamlık ve müderrislik yapar. Bununla da yetinmez bütün İslam ve Avrupai filozofların ilim sahalarını inceler,bu perspektif içerisinde  aldığı tüm müsbet ilimleri mütalaa edip yorumlar. İşte bu muammada kalmış Bilge şahsiyet Molla Tahir Gül’dür. Namı diğer Molla Tahıré Mijmijoki’dir. Doksan küsür yaşlarda olan Molla Tahir ile İdil’deki evinde görüşme fırsatımız oldu. Yazmış olduğu ama maalesef tab edilmemiş  “ en-Nebeü’l-yakin, Risaletü’l- İman ve Kitabü’l Kevser adlı kitapları ile ilgili kendisinden bilgi istedik. O yaşına rağmen her şeyi hatırlıyor, ilmi yorumlar yapıyor, kitaplarını okuduğu İslam ve Batı dünyasının filozoflarının adlarını tek tek sayıyor ve kitaplarından nakiller yapıp yorumluyor. Ayrıca Şey Sadi Şirazi’nin en meşhur olan Gülistan adlı kitabındaki tüm şiirleri ezberlediğini söylüyor. Rica ettik bize Şirazi’nin “ Bostan-Gülistan adlı kitabından bir şiir okurmusunuz dediğimizde;  bizi kırmadı ve şu aşağıdaki şiiri okudu Molla Tahir:

“Beni adem aza-yı yek-digrend

 Ki der-aferineş zi-yek geherend

 Çü üzvi be-derd avered ruzigar

 Diger uzuvha ra nemaned karar

 To ki ez mihneti digeran bi ğami

 Ne şayet ki named nehend ademi”

  Türkçesi:

  İnsanlar birbirlerinin organları mesabesindedir,

  Çünkü yaratışları itibariyle aynı cevherdendirler,

  Günün birinde bu organlardan biri hastalanırsa,

  Diğer organlarında huzuru kalmaz, onlarda rahatsız olur.

  Eğer sıkıntı veçilelerinden gamlanıp kederlenmiyorsan,

  Sana adem oğlu demek yaraşmaz.

    Molla Tahir sıra kitaplarından bir kısmını memleketin Alimlerinin yanında bir yere kadar okur. Ama bir yerden sonra ona ders verecek kabiliyette alim bulamaz. Hatta şöyle bir hatırasını anlattı dediki ; ben Müderris Seyda Süleymané Hoseri’nin yanına gittim dedimki Seyda bana Risale-i Ved-İyye kitabından ders ver.Seyda bana dediki faka Tahir o kitabı sana yorumlayacak kabiliyetim yok başka bir memlekete git kitabını okutacak müderris bulursun. Bunun üzerine Molla Tahir Cizre’ye gider arkadaşı Abdülkerim Özervarlı’yı da ( yakın tarihte vefat etmiş Cizre’ninmeşhur müderrislerindendi Abdulkerim Özervarlı)yanına alarak Irak’ın Zaho Şehrinde Müderris olan Cüneydi Bağdadi’nin halifesi  Şeyh Ahmet Bin Ceriri’nin yanında Risale-i Ved-İyye ve diğer sıra kitaplarını bitirir. Molla Tahir’e dedimki sizin akranlarınız olan alimlerle, imamlarla münasebetleriniz nasıldı? Tebessüm ederek dedi ki aramız hiç yoktu! Çünkü benim yorumlarımı tasvip etmiyorlardı. Ya anlamıyorlardı veya anlamak istemiyorlardı! Dediki sana bir şey söyleyeyim. Dedim buyurun Seyda? Dedi ki Kevn: Evren! Eğer manasız ise bir hiçtir! Eğer manası var ise demekki öbür alemde vardır!Manasını bilmen lazım. Dedi.Seyda dedim açılımını yaparmısınız? Dedi ki dikkat edersen evrende tesadüfi hiçbir şey bulamazsın! Evrendeki hangi cisme bakarsan mükemmel yaratılmış. O zaman Yaradanı bilmen lazım. Dedi. Mükemmel bir açılım Seyda! Dedim. Dedi ki müsbet ilimleri algılamam için kendime yedi hedef belirledim. Bunlar: Beyan, Tevdih, Tahkik, Tetkik, Te’yid, Tesbih ve Hatime. Ömür boyu bunları yorumladım. Mütalaa ettim.

    Dedimki Seyda bu anlattıklarınızdan anladığım kadarı ile müsbet ilimler ; yani deneye dayanan , belli bir araştırma ve incelemeye tabi tutulan ilimler okumuşsunuz? Mesela hangi bilim insanlarından faydalandınız, eğer faydalandıysanız bunlar kimlerdir? Dedi ki bir çok bilim adamı, filozoftan faydalandım.Sana anlatayım? Fahreddin-i Razi, Gazali, Malbarani, Bediüzzaman, Eflatun ( Ploton ), Sokrates, Blaise Pascal, John Locke, Baruch Spinoza, Immanuel Kant, Şeyh Hüseyin Nedime Cısr, Molla Cezeri ve Mevlana.

    Devamla dedi ki: Eflatun diyor ki : Bütün alemin aradığı hakikat bu görünen somut şeylerde değildir. Hakikatı şudurki herşeyden önce vücuttadır. Devamla dedi ki  Sokrates diyor ki : Bildiğim bir tek şey vardır. O da hiçbir şey bilmediğimdir. Molla Ahmedé Cıziri diyorki : İşitmen için vehim perdesinden çık. Bak Dünya’ya bir seraptır. Devamla dedi ki İngiliz filozof John Locke diyor ki : Bizim bir vücudumuz var. Mevcut bir vücudumuz var. Bu varlığımız Allah’ın vücuduna delildir.Yine devamla dedi ki Bediüzzaman Said Nursi diyor ki . Ben kendi malikim değilim. Sahibim Malikilmülktür.

 Seyda dedim bir hatıranı bize anlatırmısın? Dedi ki : Ben Irak’ın Zaho şehrinde tedrisat yaparken Cüneydi Bağdadi’nin Halifesi Şeyh Ahmet Bin Ceriri biz talebelerine hitaben dedi ki ben Medine-i Münevvere’de iken bir ara yüzümü gökyüzüne çevirdim gökteki ay’ın tutulmuş olduğunu gördüm. Dikkatlice batığımda ay’ın yüzünde ENE VAHDİ’nin yazılı olduğunu gördüm! Ben ay yüzeyindeki bu yazıyı okuyunca birden yere yığıldım ve sabaha kadar yerde baygın kalmışım. Dedi.

    Müsbet ilimlerin zirvesini gören ama bu güne kadar maalesef istifade edilemeyen bu Bilge insanla söyleşimizi sonlandırırken müsaade istedik. O Koca Çınar ısrarlarımıza rağmen ayağa kalktı. Musafaha esnasında  elimizi bırakmayarakher zaman beklerim dedi. İnşallah Seyda diyerek hanesinden ayrıldık. Bu arada Seyda İdil merkezde İmam-Hatip olan oğlu Abdurrahim Gül Bey’in yanında ikamet etmektedir.