Emin Bozkuş İdil'e geri dönüşümü olan bir insan, bu sebepten dolayı kendisi ilgimi çekti ve yazmak istedim.
Soy ismini nufüs memurun verdiği nimetten nasibini aldığını tahmin ediyorum. Nufüs memuru tipine bakar, tipine göre size bir soy isim verirdi. 'Bozkuş' soy ismi o bakıştan geldiğini düşünüyorum. Bozkuş' soy ismi sadece köyde ailesinde mevcut. M. Emin Bozkuş ailenin tek erkek çocuğu olması hasebiyle çok değerliydi. Ailenin soyunu devam etirecekti. Kürt'lerde ailede tek erkek çocuk bulunuyorsa üzerine titrenirdi. korunmaya alınırdı. Küçük yaşta ise annelerinin dizinde ayrılmazlardı. Suya, ateşe, kaybolmaya dikkat edilirdi. Büyüyüncede askere gönderilmez, iş yaptırılmazdı. Çocuğun çişi gelse su kaybı olur diye mümkün olsaydı çiş yapmalarına izin verilmezdi. O kadar aman, amani büyütülürdü. Günün toplumunda, aileler tek erkek çocuğa bu şekilde önlem alarak büyütürlerdi. Emin hoca böyle bir özelliğe sahipken, annesi günün şartlarında büyük  bir cesaret göstererek evin tek erkeğini, hocayı okumaya, gurbete ellere gönderir. Eğitimini tamamlayan hoca, tek evlat olması nedeniyle cesaretli davranışlarda bulunması sekteye uğrar. Yaşamı boyunca bu davranış tipi iletişiminde hep önüne çıkar. Hayatta temkinli davranmayı öğrenir. 
Hoca, Mardin, Hakkari, Aydın'da orta öğretimini tamamlar. Siirt Eğitim Fakültesinde mezun olur. Öğretmen mesleğine Gümüşhane, Batman, İdil, Cizre'de devam eder. İdil, Cizre İlçelerinde Millieğitim Müdürlüğü görevlerinde 15 yıl bulunarak halka hizmet yapar. Ama halka hizmet yapar, İdil'de Halk Eğitim Müdürlüğü yaptığı dönemde en az 5000 kişiye okur yazar belgesi verir. Farkındalık yaratarak tanıdıklara, muhtarlara haber gönderirek eğitime davet ederdi. Bölgenin insanı olduğu için çağrısına itibar edilirdi, yaptığı davetiye icabet gösterilirdi, herkes kayda gelirdi. Okur yazar belgesini alanların sayısı binleri geçti. Bu kişiler ehliyet alarak sosyo ekonomi hayatta dahil oldular. Şoför olarak çalışıp evine aş getirdiler, kendilerine iş buldular. Bu durum sosyal hareketlik sağladı. Yörenin insanı olması, öğretmen olması o dönemde çok önemli ve kiymetliydi. Okuyan, Öğretmen olanlar İdil'e gelmiyorlardı. İdil'de olan İdil'li Öğretmenler, İdil'den tayinlerini çıkartıp gidiyorlardı. Öğretmen olmadığı için lise mezunları yedek öğretmen olarak derse giriyorlardı. Öğretmenler köylere gitmeye korkuyorlardı. Her akşam olayların olduğu bir dönemdi. Fırsatını bulan İdil' den göç edip gidiyordu. Canını kurtardıklarını düşünüyorlardı. Toros taksilerin korku saldığı bir dönemde, Emin Bozkuş 72 plakalı binek aracıyla tayini çıkarak İdil'e gelince hepimiz şaşırmıştık. Gelişini çok garipsemiştik.  Sakin duruşu, evden okula, okuladan eve gidişleri, öğretmenlik görevini hakıyla yaparak yaşaması, soy ismi gibi (Bozkuş) dalında avını beklemesi mütevazi kişiliğine karizma katıyordu. Biz onu küçümseyerek izliyorduk. 'Bu niye geldi diyerek düşünürken', bizi fark ettiği anda "Hocam nasılsınız" diyerek düşüncemizi örtüyorduk. Oda ilgi gösterdiğimizi düşünerek seviniyordu. Halkla ilişkisi bu şekilde devam ederken, kendisi farkında değildi. Mutluydu. 
Bozkuş İlçe Millieğitim Müdürü olunca yükü ağırlaştı. Sakin duruşunda bir iki adım çıkış yaptı. Adımları hızlandı. Yöreyi tanıması, idilli olması, hizmette istekli olması çabuk öne çıkmasını sağladı. İlçe Milli Eğitim Müdürü oldu. Kendini çabuk güncelledi. İşe nerden başlayacağını biliyordu. İdil'in Eğitim alanında olan eksiklerini ve  ihtiyaçlarını biliyordu. Anadolu lisesi için büyük çaba harcadı. Ankara'ya giderek daire başkanı ile birebir konuşarak İdil'in durumunu, eğitim başarısını anlatınca daire başkanı ikna oldu ve yardımcı olacağını söyledi. İstediğini kopardı. İlçede Anadolu Lisesi, ÇPL, EML, köylerde 58 okul inşaa ederek eğitimde fiziki yapı sorununu en aza indirmeyi başardı. Bir çok işi yaparak önemli işlere imza attı. Çığır İlkokulunda 13 öğrenci Fen ve Anadolu Liselerine yerleşince, ÖSYS sınavı kazanan öğrenci sayısı İdil'de 3 iken, üç sene sonra 85 kişiye çıkması eğitimde kiyameti koparmıştı. İlçenin eğitim başarısı ulusal ve yerel medya ya düştü. Arkadan gelen öğrencilere büyük güven verdi. Herkes artık üniversiteyi kazanacağından emindi. Emin Bozkuş bu başarıya görevinin 2. Yıllında ulaşmıştı. Şımarmaya başladı. Çalışma metodunu koruyarak görevine devam etti. İdil'de, İdil'li öğretmen sayısı giderek artıyordu. M. Emin Bozkuş İdil'deki görevinden ayrılarak, önce bir İlkokul Müdürlüğü görevine daha sonra Cizre Milli Eğitim Müdürlüğü görevine atandı. Herkes yine çok şaşırmıştı. Cizre'de 2 yıl çalışan M. Emin Bozkuş çok mutluydu, yine kendini güncelledi. Şahan İke'yi Şube Müdürlüğüne getirdi, ekibi ile birlikte çalışmalarına devam etti. Cizre İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü görevini yürütmek zor bir işti. Toplumsal baskının altında çalışmak işini dahada zorlaştırıyordu. Ama o Bozkuş'tu, su gibi yolunu bulacaktı. Tepkilerin içine yerleşerek, akılı bir şekilde görevini sürdürecekti. Bunu başardı, ama ekibinin içinde anlaşmazlıklar oldu. Görevden alındı. Emin Hoca' nın durumuna üzüldük ama sağlık olsun diyerek yaptığı işlerde teselli bulduk. Uzman öğretmen olarak eğitim hayatına devam etti. İdil'deki evinde sosyal hayatını sürdürerek yaşamdan kopmadı. Çalışmaya devam etti. 
Bu süreçte sonra kendisi güncel hayatta unutulmuş iken 'Fırfel' kitabıyla gündem oldu. İdil'e gelişi gibi yine herkesi şaşırttı. Çok güzel yazımışsınız diye iltifat ederken, çok mutlu oluyordu. Kendi köyünün kıtabını yazmıştı. Kimse köye beş kuruş değer vermezken Emin hoca köye değer vererek hepimizi şaşırtıyordu. Köyün sosyal hayatını, coğrafyasını, eğitimini anlatan kıtabı herkesime ulaştı. Anlam veremedik. Olanı anlamaya çalıştık. Yaptığı işi eleştirdik. Eksik yanımızı gösterdiği için kitap işini sevmedik. Kitap beğinildi. Emin Hoca siyaset tarafından bitirilmişken, kendi külerinden doğdu. Becerisi, yeteneği imdatına yetişiyordu. Okullarda söyleşiler düzenledi. Öğrenciler onun sosyal hayatını dinledi. Kendi eğitim kuşağının, yaşıtlarının yapamadığını yaptığı için forsu 1500 idi. İdil'den göç edip gitmesi gerirken, o idil'de kalarak üretim sistemine geçti. Bu davranışı kimsenin hoşuna gitmedi. Eğitimciler, hizmet işine bir kalıp hazırlamışlardı, ders vermek, okul müdürü olmakla işi sınırlarken, Emin hoca toplumsal sorumluk diye bir alanı daha önümüze koyuyordu. Bu davranış biçmi eğitim camiası tarafından hiç sevilmemişti. 
Yazarlık işinde gelişmeler olunca İdil haber gazetesinde haftalık yazılar yazmaya başladı. İdil'in tarihi yerlerini gazete köşesine taşıyarak yazması popileritesini artıyordu. Yazıları ilgiyle takip ediliyordu. İlgiyle takip edildiğini anlayınca şımarıyor ve değişime uğruyordu. Aldığı destekler onu huzursuz ediyordu. Bütün bilgilerin kendisine ait olmasını istiyordu. Medya alanında öğrendiklerini icra etmek istiyordu. Arayışlara girdi. Kuş yuvadan uçacaktı ve kendine yetecekti. Modunu kısa sürede buldu. 
Sosyal Medya'da onbinlerce takipçisi olan Denge Hezexe sosyal medya hesabına yayın yönetimi olarak göreve başladı. Emin Bozkuş Medya işine girerek dikkatleri üzerine çekiyordu. Sayfa'da önemli işlere imza atarak takipçi sayısını artırdı. Kavun, Acur, kova üzüm fotoğraflarını, köy ve ilçelerin giriş levhaların videolarını çekerek yayınladı. Haber işine girerek medyada çaba göstermeye başladı. Vefat haberlerini, Müdürlere mesai saatlerinde taziyeye gitmeyin, idil'e Modern köylü pazarın kurulmasını istiyoruz. Aşağı Mahalede bulunan top sahasının değerlendirerek millet bahçesi yapmasını istiyoruz. Belediye çalışanları ne yapıyor yetkilileri göreve çağrıyoruz. İdil çevre yolunu ağaçlandıralım. Elo Dino kalesine yol yapılmasını istiyoruz. İdil'in sorunlarına dikkat çekerek haber yapması kısa sürede dikkat çekmeye yetti. Daha bir çok haber yayınlayarak sosyal medya hesabına haber yayınlama kriterini getirdi. Yavaş, yavaşta olsa haber sitesine doğru gidiyor iş. İşi bilmeden, işte yüzerek öğrenen Emin Bozkuş, bu işi başaracağı görünüyor.
Hafta sonralarını Fırfel Köyünde baba evinde geçiren, bağ ve bahçe işleri ile uğraşan Bozkuş, pekmez, bastik, kuru üzüm yapması başka marifetleride olduğunu gösteriyor. Baba evini restore etmeden oturması babaya gösterdiği saygıdan dolayı değil, ekonomik sebeplerden dolayı olduğunu tahmin ediyorum. Hafta sonları köyde olunca ruhu dinlediğini belirten Bozkuş gibi, İdil'de Medya, Eğitim, yöneticilik alanında yaptığı hizmetleri, kuşağında bulunan arkadaşları veya başka İdil'liler yapmış olsaydı, İdil daha çok farklı bir yere gelirdi. Emin Bozkuş İdil'e gelip görevine devam etmesi, yaşamına devam ederken daha başka alanlarda İdil'e hizmet etmesi, aydın biri olarak İdil'de yaşaması, sosyal hayatıyla aramızda olması, aslında İdil'e çok değerler katıyor. Zaman medya ve İletişim çağı olduğunda Emin Hocanın yaptıkları, başka memlekette para etmesede, bizim için manevi değeri çok yüksek işlerdir. Bu manevi çalışmalar, İdil ilçe sınırları içinde daha çok önemli hale geldiğini, toplumsal gelişmeye değer katığını belirtmek isterim. Bozkuş gibi beş kişi daha İdil' e geri dönüş yapsaydı. Bu tip çalışmaları yürütmüş olsaydı. Yaşam bir bayrak yarışına dönüşürdü. İdil'de çok değişirdi. Siyaset, eğitim, yaşam bu kadar kısır bir döngüye girmezdi. Sorunlar bu kadar üste çıkmazdı. Halkın kontrölünde çözüme kavuşurdu. Sorunlar, kısır döngüye girdiysede çıkış yapacağından kimseninde kuşkusu olmasın. O da bir gün olacaktır. Ben çok ümitliyim..