Midyat ilçesinin tarihi, kültürü, turizmi ve ekonomisinde önemli yer tutan katori taşı artık fabrikada üretiliyor. Bir dönem el sanatıyla üretilen katori taşına ilgili artınca, üretiminin artırılması için fabrika kuruldu. Taş işleme fabrikası kuran iş insanı Abdulvahap Arbağ, 250 kişiyi taş işleme sanatında istihdam ettiğini ifade ederek, büyük bloklar halinde taş ocaklarından getirilen taşları fabrika da işledikten sonra günde 1300 metrekare taş üretimi yapıp Türkiye'nin 81 ili ve yurt dışına gönderdiklerini söyledi.
Midyat ilçesinin tarihi, kültürü, turizmi ve ekonomisi için büyük önem taşıyan katori taşı, daha önce küçük atölyelerde ustalar tarafından işlenirken, zaman içinde artan taleple birlikte fabrikalarda işlenmeye başladı. Müslümanların, Süryanilerin ve Ezidilerin evlerini ve dinsel yapılarını süsleyen, bölge ekonomisine sağladığı katkıyla da 'beyaz elmas' olarak adlandırılan taş, büyük fabrikalarda işlendikten sonra ülke geneline ve yurt dışına ihraç ediliyor. Midyat ve çevresindeki dağlardan çıkarılan, işlemesi kolay ve genellikle yapıların iç ve dış cephe kaplamasında kullanılan katori taşı, yıllar geçtikçe oksitlenerek sertleşmesi, yazın serin, kışın ise sıcak tutması özelliğiyle de ısı yalıtım görevi görmesi nedeniyle, insanların evleri için tercih ettiği ürünler arasında yer alıyor. Bina kaplamalarının yanı sıra çeşme, mezar taşı, minare ve cami, pencere kenarlıkları, balkon korkulukları, ihata duvarları, konak, villa, otel, minber ve mihrap gibi hemen hemen her yapının dış ve iç kaplamasında kullanılan nakışlı ve özel şekilleriyle tarihi bir görüntü veren katori taşı, ilçenin istihdamına da önemli bir katkı sunuyor.
İlçeye taş işleme fabrikası kuran Abdulvahap Arbağ da, 250 kişinin çalıştığı işletmede, büyük bloklar halinde ocaklardan getirilen taşlardan günde 1300 metrekare üretim yaparak, Türkiye'nin 81 iline ve yurt dışına ihraç ediyor.
'TAŞIMIZ, NEFES ALIP VERİYOR'
Katori taşlarının kullanıldığı binlerce yıllık binaların ilk gün ki gibi ayakta durduğunu belirten Arbağ, şunları kaydetti:
"Kaplama, blok, işleme ne istenirse yapıyoruz. Ayrıca bina tarzında özel giydirmeler de yapabiliyoruz. İlk başta taşları şehirden 30 kilometre uzaklıkta dağdaki ocaklarımızdan makineler marifetiyle çıkarıp, tırlara yükledikten sonra fabrikamıza getiriyoruz. Blok şeklindeki devasa taşlar burada çeşitli ebatlarda kesilip, işlemesi yapıldıktan sonra ihraç ediliyor. Bölgede bizim işi yapan daha büyük bir fabrika yok. En son teknolojileri kullanıyoruz. İsteğe göre elle nakış ya da makinelerle işleme yapabiliyoruz. Türkiye geneline taş işleme işini yapıyoruz. Biz taşımızı seviyoruz ve işimizi de severek yapıyoruz. İmalatımızı tamamladığımızda mutlu oluyoruz. 'Yeni bir bina ya da bir cami bizim taşlarımızla kaplanacak' diyoruz. Midyat taşı dekoratiftir. İnsan, işlemelerine bakınca çok büyük keyif alıyor. Bizim taş nefes alıp veriyor. Yazın serin, kışın da sıcak tutuyor. Donmaya karşı çok dayanıklıdır. Binlerce yıllık binalarımız bu taştan yapılmış ve hepsi de hala ilk günkü gibi ayaktadırlar."
Şükrü Külen 4 Yıl Önce
Asırlarca kiliselerimizin kubbe ve binalarını süsleyip yaşatan katori taşlar hep yaşasın ve yaşatsın! Saygılar.