İlçe merkezine bağlı köylerde, özelikle Özen,Teke ve diğer köylerde yetiştirilen Tırozi (Fıncık) olarak bilinen meyve Viranşehir STK'a ların girişimiyle koruma altına alınarak tezcilendi. Tezcilendi haberinin medya aracılığıyla duyulması üzerine İdililerin üzüldüğü belirtildi. İdililerin yıllar önce Tırozi yetiştirirek geniş bir coğrafyaya satarak sahiplenmesinin havada kalması Tırozi sevenlerin idil halkı ve STK'lerin neden bu meyveye sahip çıkmadıkları için tepki verdikleri ifade edildi.
Şanlıurfa'nın Viranşehir ilçesinde yetiştirilen, gelişme evrelerinde önce salatalık, sonra karpuz ve son olarak da kavuna benzetilen şelengo meyvesi, tescil edilerek hem koruma altına alındı hem de tohumluk üretimine başlandı.
Güneydoğu Anadolu Projesi Tarımsal Araştırma Enstitüsü (GAPTAEM) mühendisleri, bölgede yetiştirilen ürünlerin verimliliği ve çeşitliliğine katkı sunmak amacıyla yerli tohumların ıslahı ve geliştirilmesi için çalışmalar yürütüyor.
Bu kapsamda endemik bitki olarak Viranşehir ilçesinde yetiştirilen şelengo ile ilgili 4 yıldan bu yana çalışma yapan mühendisler, şelengonun verim, yetişme koşulları, ekonomik ve tüketim özelliklerini tespit ederek koruma altına alınmasına yönelik çalışma yapıldı.
Çalışmalarını 7 farklı genotip üzerinden yürüten ve bunlardan tüm özellikleriyle ön plana çıkan çeşidi belirleyen ekip, bu çeşidin Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Tohumluk Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü tarafından tescil edilmesini sağladı.
Böylece koruma altına alınan şelengonun tohumu üretilerek bölge çiftçisinin hizmetine sunulacak.
Şükrü Külen 4 Yıl Önce
Bir zamanların İdil ve çevre köylerinde sıkça üretilen; "ŞELENGO VE TIROZI/TERĞÜS'" lerin lezzeti hiçbir yerde bulunmaz ve tadları da apayrı özelliktedir, üretimlerine devam edilsin istiyoruz çünkü, zengin Mezopotamya topraklarına has ürünkerdir, Avrupa'nın güney ülkelerinde bunlara nadiren rastlanır, örneğin Yunanistan ve İtalya'da bunları birçok kez yedim ama bizimkilerin tadı bambaşkaydı! Tüm çifçileri saygıyla selamlıyorum.